BA/BS FORMU
NEDİR?
Bu başlıkta
işleyeceğimiz iki önemli konu Maliye Bakanlığına bağlı Gelir İdaresi
Başkanlığı’nın önemli araçlarından mal ve hizmet alımları için kullanılan
‘Bildirim Alacak’ (BA), mal ve hizmet satışlarına ilişkin bildirimler için
kullanılan ‘Bildirim Satacak’ (BS)’nin kısaltılmasıdır.
Bu iki önemli
kısaltmayla işleyeceğimiz BA ve BS formları alıcı ve satıcının fatura
bilgilerini kıyaslayarak beyanın gerçekliliğini teyit eden ve olası
sahtecilikleri engellemeyi hedefleyen formlardır. Bildirim Alacak (BA) ve
Bildirim Satacak (BS) mutabakat sağlamak üzere başvurulan bir beyan sistemidir
ve bir ay içindeki 5 bin TL ve üzeri faturalar için doldurulur.
Yukarıda adı
geçen BA, BS Mutabakat formuyla ilgili olarak bilgi vermek gerekirse, Maliyle
Bakanlığına bildirilmesi gereken bir form olan BA ve BS mutabakat Katma Değer
Vergisi (KDV) hariç 5 bin TL’yi geçen mal alış ve mal satışlarında fatura
tutarı ve fatura adetlerinin bildirildiği bir formdur. Müşteri ve tedarikçilere
BA ve BS mutabakat bildirimleri e- posta veya faksla da gönderilebilir. BA ve
BS formları ile 5 bin TL üzeri mal ve hizmet faturaları, yurt dışına kesilen
faturalar ve iade faturaları beyan edilir. Adı geçen BA ve BS formları her ayın
5’ine kadar bildirilmesi gereken formlardır. BA ve BS formlarıyla ilgili olarak
şahıs işletmeleri açısından 15 – 04 – 2013 tarihinden itibaren BA ve BS
bildirim formlarını verme hükümlülüğü bulunmamaktadır. Kurumlar vergisinden
muaf olan mükellefler muafiyetten yararlandıkları hesap döneminden itibaren BA
ve BS bildirim formu vermeyecekler.
BA ve BS
formlarıyla ilgili olarak serbest bölgelerde faaliyet gösteren mükelleflerde BA
ve BS bildirim formu vermekle yükümlüdürler. Ancak bu söz konusu bildirimler,
bu mükelleflerin kanuni merkezleri tarafından merkez ve şube bilgileri
birleştirilerek verilir.
BA ve BS
formlarının düzenlenmesinde mantığın ne olduğu ile ilgili gelen bir soruya da
yanıt olması açısından aşağıdaki bilgileri verebiliriz.
Yazılarda adı
geçen BA ve BS formunu Türkiye’de faaliyet gösteren, kurumlar vergisi mükellefi
firmalar ile gerçek usuldeki gelir vergisi mükellefleri vermek zorundadır.
Gelir İdaresi Başkanlığı bu beyanları alıcıdan ve satıcıdan ister. Alıcı ve
satıcı formalarını karşılaştıran Gelir İdaresi Başkanlığı her iki tarafın
beyanını eşleştirerek uyumsuzlukları tespit eder. Gelir İdaresi Başkanlığının
uyum eşleşmesini yapmasının sebebi evrakta sahteciliğin veya vergi ziyanının
önünü kesmeye çalışmasıdır. Özellikle bu işlem KDV iadesi işlemlerinde sıkça
yapılır.
Karşı taraf BA
ve BS formu vermek zorunda değilse bile, diğer taraf bu adı geçen formu verir.
Burada Gelir İdaresi Başkanlığı her hangi bir karşılaştırma işlemi yapamasa da,
firmanın işlem hacmi konusunda bilgi sahibi olunması sağlanmış olur.
BA ve BS
formlarıyla karşılıklı bildirim yapan tarafların her ay BA ve BS mutabakatı
yapmaları gerekir. Bunun sebebi ise eksik ulaşan faturalara veya hatalı
muhasebe kayıtları sonucu ortaya çıkabilecek ve sonrasında soruşturulabilecek
uyumsuzlukların önüne geçmektir.
Düzeltme ve
cezalar
BA ve BS veren
mükellefler bildirimlerini elektronik ortamda gönderip onayladıktan sonra
yaptıkları bildirimlerinde hata ve eksiklik bulunduğunu tespit etmeleri halinde
bunları yeniden düzenleyerek göndermek suretiyle düzeltme yapabilirler. Adı
geçen BA ve BS bildirim formlarından herhangi birinde hata yapıldığının belirlenmesi
halinde, sadece hata yapılan bildirim formunun düzeltilerek gönderilmesi
gerekmektedir. BA ve BS formlarında düzeltme işlemlerinde hatalı veya eksik
olarak düzenlenmiş, bulunan bildirim formları tamamen iptal edilmekte ve
düzeltmeleri içerecek şekilde düzenlenerek verilen bildirim formu geçerli kabul
edilmektedir. Kısaca düzeltme amacıyla düzenlenen bildirim formlarının daha
önce bildirimde bulunulmamış gibi tüm alış – veriş bilgilerini içerecek şekilde
doldurulması gerekir.
Bildirimlerin
verilme süresi içerisinde yapılan düzeltmelerde herhangi bir ceza uygulanmaz.
Belirlenen sürelerin sonundan itibaren on gün içinde düzeltme amacıyla BA ve BS
formu verilmesi halinde özel usulsüzlük cezası kesilmez. Takip eden 15 gün
içinde verilmesi halinde kesilmesi gereken özel usulsüzlük cezası 1/5 oranında
uygulanır.
Sıkça sorulan
sorulardan biri olan BA ve BS formlarında eksik ve yanıltıcı bildirimlerle
ilgili ceza işlemleri nelerdir?
Sorusuyla
ilgili olarak BA- BS bildirim formlarını belirlenen süreler içinde vermeyen
eksik veya yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında cezai işlem
uygulanır. Cezai işlem uygulamasında BA ve BS formları tek form olarak
değerlendirilir ve tek özel usulsüzlük cezası verilir.
Bildirim
formlarının mükelleflerin belirlenen sürelerin sonundan başlayarak üç gün
içinde vermeleri durumunda cezai işlen 1/10 oranında üç günlük süreden sonra
verilmesi veya hiç verilmemesi halinde ise tam olarak uygulanır.
BA ve BS
formlarında hangi hallerde cezai işlemin uygulanmayacağıyla ilgili akla gelen
bir soruya da yanıt olması açısından başlıklarla yazalım
BA – BS
formlarında cezai işlemin uygulanmayacağı haller ilgili olarak Vergi Usul
Kanunu Uygulama İç Genelgesi ne göre
Mükellefler
bildirimde bulurken ‘Vergi Kimlik’ ve ‘T.C Kimlik’ numaralarını doğru yazmaları
kaydıyla alım- satım yaptıkları mükelleflerin ad- soyad – unvanlarında yapılan
büyük küçük harf ile yazım ve kısaltma gibi hatalar durumunda cezai işlem
uygulanmaz.
Aylık yapılan
BA ve BS bildirimlerin de yer verilen her bir mükelleften gerçekleştirilen alım
ve satımlar için katma değer vergisi hariç olmak üzere mal veya hizmet alışları
veya satışları için belirlenen bildirimlerde bulunma haddinin yüzde 10’unun
altında kalan tutar hataları için cezai işlem uygulanmaz.
BA ve BS formlarında
belge sayısı bölümünde alım – satımlara ilişkin olarak bildirilen belge
sayısında 5 adedi aşmayan ve (Mal ve hizmetlerin toplam bedelini) değiştirmeyen
belge sayısı ve hatalar için cezai işlem yapılmaz.
BA ve BS
formlarında mükelleflerle ilgili düzenlenecek formlarda anılan firmaların
devri, dönüşüm, tür ve değişimi gibi benzeri yollarla unvanlarındaki
değişiklikler eğer vergi hesap numarası değiştirilmemişse ceza kesilmez ancak,
vergi numarası değişmiş ve eski numara ile bildirimler verilmişse ceza
uygulanır.
BA ve BS
formlarıyla ilgili kesilen usulsüzlük cezaları özel usulsüzlük cezaları
tarhiyat öncesi hem de tarhiyat sonrası uzlaşmaya alındı.
BA ve BS
formları uygulamasında yapılan değişikliklerle ilgili soruya ise kısaca cevap
vermek gerekirse
2009 yılı
aralık ayı dönemine kadar 8 bin TL olarak uygulanan sınır, 2010 yılı ocak
ayında 5 bin TL olarak uygulanmaya başlanmıştır.
BA formunda bir
kişi ve kurumdan Katma Değer Vergisi (KDV) hariç 5 bin TL ve üzerindeki mal
veya hizmet alışları mal ve hizmet alımı yapılan firma bazında ayrı ayrı
yazılması gerekir.
BS formuna ise
kişi veya kuruma Katma Değer Vergisi (KDV) hariç 5 bin TL ve üzerindeki mal
veya hizmet satışları mal ve hizmet satışı yapılan firma bazında ayrı ayrı
yazılır.
Özel matrah
şekline tabi mal ve hizmet alış veya satışındaki Katma Değer Vergisi (KDV)
matraha eklenecektir.
Özel Tüketim
Vergisi (ÖTV) ye tabi işlemlerde ise ÖTV dahil tutarlar dikkate alınacaktır.
BA ve BS
formlarını isterseniz online olarak ta yapabilirsiniz. Bu işleminde size
sağlayacağı bazı avantajlar olacaktır. Bu avantajları da
Birkaç saniye
içinde hazırlayabileceğiniz mutabakat dosyasında zamandan tasarruf sağlarsınız.
Müşterileriniz
sistemi ilk kez kullanacak ise kendilerine uygulama tanıtım maili gider bu
sayede kolay kullanım sağlanmış olur.
Kullanılan
muhasebe sistemi henüz entegre edilmemişse excelden kolayca hazırlayacağınız
verilerinizi transfer edebilirsiniz. Böylece aktarımda kolaylık sağlanmış olur.
Mutabakatlarla
ilgili raporlara saniyeler içinde ulaşabilirsiniz. Bu sayede erişimde kolaylık
sağlanmış olur.
Müşteri
tahsilatlarını online olarak yapabilirsiniz. Buda daha kolay müşteri tahsilatı
imkanı sağlar