MAAŞ BORDORSU NEDİR?

MAAŞ BORDORSU NEDİR?

Maaş bordrosu günlük hayatta da sıklıkla duyduğumuz maaş bordrosunu kısaca işverenin çalışanlara ödediği ücretlerin tüm vergi ve kesintilerle birlikte kaydedildiği, işveren tarafından her ay periyodik olarak düzenlenen resmi belgeye maaş bordrosu denir. Aylık kazancın resmi olarak ispatlanmasını sağlayan bir evraktır, şeklinde tanımlayabiliriz. 

Maaş bordrosu, işverenin işçiye ücret ödeme yükümlülüğünü ortaya koyduğunu kanıtlayan bir belge niteliğindedir. Bu sebeple bordronun düzenlenmesi ve uygulanması hem işveren hem de işçi için oldukça önemlidir.

İki çeşit bordronun olduğunu yazımıza ekleyelim. Buna göre bordronun maaş bordrosu ve ücret bordrosu olmak üzere iki adet türü vardır. Maaş bordrosu: Emekli Sandığına tabi memurlar için peşin ödenen paraları gösteren bordrolara denir. Ücret bordrosu: İşveren tarafından her ay işçiye ödenen tüm paraları gösteren bordrolara denir.

Yazımızın konu başlığı olan maaş bordrosunun alınmasıyla ilgili yolları da yazarak yazımıza devam edelim. Özel sektörde çalışanlar maaş bordrosu alabilmek için çalıştıkları kurumun İnsan Kaynakları departmanına başvurarak maaş bordrolarını elde edebilir. Memurlar bordro sorgulamalarını E devlet üzerinden yapabilir. e-Devlet sistemi içerisinde yer alan e-Bordro uygulaması sayesinde maaş bordroları internet üzerinden sorgulanabiliyor. Ancak bu hizmetten özel sektörde çalışanlar, 4C veya farklı şekilde sözleşmeli olarak çalışan memurlar yararlanamaz.

Maaş Bordrosunun tanımını yukarıda yaptıktan sonra bordro ile ilgili olarak kanunen gerekli olan bilgileri yazarak, yazımıza devam edelim. 

Maaş bordrosu, işverenin işçiye ücret ödeme yükümlülüğünü beyan ettiğini kanıtlayan bir belge olarak biliniyor. Bundan dolayı da bordronun düzenlenmesi ve uygulanması hem işveren hem de işçi için büyük önem teşkil ediyor. Maaş bordrosu hazırlanırken dikkat edilmesi gereken pek çok önemli nokta bulunuyor. 4857 sayılı İş Kanunu’na, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na, bir de 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na göre ücret bordrosunda bulunması gereken konular mevcut. İlgili yasalar incelenerek gerekli bilgilere ulaşılabilir. Bunların yanı sıra bordro hesabı hazırlanırken dikkat edilmesi gereken pek çok ölçek ve değişken de bulunuyor. Bordro resmi evrak niteliği taşıyan bir belge olduğu için hazırlanırken dikkat edilmesi gereken birçok nokta var.

İş Kanunu’na göre maaş bordrosunda yer alması gereken bilgileri yazımızın bu bölümünde işleyelim. Buna göre, maaş bordrosunda

İşçinin adı soyadı. Ödemenin yapıldığı gün ve bulunduğu dönem. Ekstra çalışma, hafta sonu tatili, bayram ve genel tatil ücretleri gibi asıl ücrete yapılan her çeşit eklemelerin miktarı. Vergi, sigorta primi, avans mahsubu, nafaka ve icra gibi her çeşit kesintilerin miktarı. Ücret ödeme günü. İşverenin imzası.

Yazımızın bu bölümünde de Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre maaş bordrosunda yer alması gereken bilgileri yazarak, yazımıza devam edelim.

İşyerinin sicil numarası. Bordronun ait olduğu ay ve dönem. Sigortalının adı ve soyadı. Sigortalıya ait sosyal güvenlik sicil numarası. Ücret ödenen toplam gün sayısı. Sigortalının ücreti. Ödenen ücret tutarı. Ücretin alındığını gösteren sigortalının imzası. Vergi Usul Kanunu’na göre maaş bordrosunda yer alması gerekenler. Hizmet erbabının adı ve soyadı, ücretin alındığını gösteren imzası ya da mührü. Elinde mevcutsa vergi karnesinin tarihi ve numarası. Aldığı birim ücreti (aylık, haftalık, günlük, saatlik veya parça başı ücreti). Çalışma süresi veya ücretin ait olduğu süre. Ücret üzerinden hesaplanmış olan vergilerin miktarı

Maaş bordrosunun tanımını yaptık. Bordro hazırlanırken dikkat edilmesi gereken bilgileri de yazdıktan sonra şimdi de maaş bordrosunun nasıl hazırlanacağıyla ilgili bilgiyi yazarak, yazımıza devam edelim. 

Maaş Bordrosunun hazırlanmasında da dikkat edilmesi gereken hususlar bulunmaktadır. Bu hususları da aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.

Aylık maaş bordrosunun hesaplamasının genel olarak karıştırılıyor veya yanlış biliniyor. Aslında oldukça kolay bir mantığa sahip… Maaş bordrosu hesaplama, işçiden ve işverenden yapılacak olan kesintiler ile iki aşamadan oluşuyor. Maaş Bordrosu hesaplamak için maaş hesaplama uygulamamızı kullanabilirsiniz.

İşçiden yapılacak olan kesintilerle ilgili olarak kısa bir bilgi aktarımı yapmamız gerekir. Buna göre,

SSK primi işçinin payı = Brüt ücret x yüzde 14. İşsizlik sigortası işçinin payı = Brüt ücret x yüzde 1. Gelir vergisinin matrahı = Brüt ücret – (SSK işçi payı + işsizlik sigorta işçi payı). Gelir vergisi miktarı = Gelir vergisi matrahı x yüzde 15. Damga vergisi miktarı = Brüt ücret x 0,00759. Kesintilerin toplamı = İşçi payı + işsizlik sigortası işçi payı + Gelir vergisi + Damga vergisi. Net ücret = Brüt ücret – Kesintiler toplamı

Kesintilerle ilgili olarak işverenden yapılacak olan kesintileri de iki başlık halinde toplamak mümkün olacaktır. Buna göre SSK Primi işveren payı = Brüt ücret x yüzde 15,5 (yüzde 5 indirim teşviki ile). İşsizlik sigortası işveren payı= Brüt ücret x yüzde 2

Yukarıda tanımını yazdığımız. Geniş bir anlatımla açıklamasını ve türlerini yazdığımız maaş bordrosunun neden bu kadar önemli olduğunu da yazımızın bu bölümünde işleyelim. Peki bordro neden bu kadar önemlidir?

İşverenin yükümlülük bu açıdan oldukça fazla. Çünkü herhangi mahkemelik bir durumda her iki tarafın avukatları bordrodaki açıkları bulmaya gayret ederler ve bunu mahkemede kanıt olarak kullanırlar. Örneğin fazla mesai yapmadığı halde fazla mesai bölümünde işveren O yazmadıysa karşı tarafın avukatı bunu mahkemede delil olarak sunabilmektedir. Bu sebeple her iki tarafın da karşılıklı güven ilişkisi için bordro her ay işçi tarafından imzalanmalı ve mutlaka bir kopyası alınmalıdır. İşçinin imza karşılığı olsa işçi ücretleri elden vermemeli, bordrolarda yıllık izinler bile belirtilmelidir. Bordroda işçinin görevi bile yazılmalıdır. Mahkemelerde veya herhangi anlaşmazlıkta bu bilgiler önem taşımaktadır. Bordronun yanlış düzenlenmesi, geç düzenlenmesi, imzalatılmaması gibi problem ortadan kalkmış durumda. İşverene kolaylık getiren bilgisayar programları ile artık işçilerinin bordroları çok kolay ve problemsiz hazırlanabiliyor. Böylelikle işçi ve işveren arasında bordro düzenlenmesi üzerinden pek sıkıntıya rastlanmamaktadır. Birçok veriyi birkaç dakikada sisteme girerek tüm bilgileri size hazırlayan muhasebe programları sayesinde hem işçi kendi hakları açısından hem de işveren tüm anlaşmazlıkların önüne geçebildiği için rahatlar.

Maaş bordrosuyla ilgili gerekli tüm bilgileri yazdıktan sonra bu resmi belge niteliğindeki bordronun nerelerde kullanılacağıyla ilgili akla bir soru gelebilir. Bu soruya yanıt olması bakımından, genel olarak kimi başvurular esnasında maaş bordrosu istenebilir. Bundan ötürü bu belge çok önemlidir. Bankalar ile olan işlemlerde kredi başvurusu yapılması sırasında bu evrak kişiden istenebilir. Yazımızın son bölümünde ise günlük hayatta da karşımıza çıkabilecek sorulardan biri olan maaş bordrosu bilgileri nasıl öğrenilebilir? Sorusunun cevabını yazalım. Buna göre maaş bordrosu ile geçmiş maaş bilgileri öğrenilebilir. Çalışılan güne kadar alınan maaşların bilgisi, maaş bordrosu ile öğrenilebilir. Hangi aylarda ne kadar maaş alındığı, ne kadar ikramiye alındığı, maaşlardaki kesintiler gibi pek çok bilgi maaş bordrosu ile öğrenilebilir. TC kimlik numarası, emekli sicil numarası, memuriyet sicil numarası, sene, ay ve istihdam türü bilgileri ile maaş bordrosuna ulaşmak mümkündür.