MALİ MÜŞAVİR KİMDİR?
Bu konu
başlığında her gün adından bahsettiğimiz mali müşavirlerle ilgili bilgileri
yazacağız. Halk arasında en bilinilir genel tanımıyla mali müşavir kanunlar
kapsamında işletmelerin muhasebeyle ilgili işlemlerinin doğru bir şekilde
yönetilmesini, denetlenmesini ve gerektiğinde de işletmeye ya da resmi
mercilere mevzuatın uygunluğunu gösteren belgeleri sunmakla yükümlü kişilerdir.
Üniversitelerin
iktisat, maliye, işletme ve kamu yönetimi gibi bölümlerinden mezun olan mali
müşavirler stajlarının tamamladıktan sonra bakanlığın yaptığı sınava tabii
tutulurlar. Sınavı başarıyla geçenler 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali
Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu’nun hükümlerine göre mesleklerini
yapma hakkı kazanırlar. Hakkı kazanan mali müşavirler ‘Serbest Muhasebeci Mali
Müşavir’ (SMMM) unvanını kazanır.
Meslekte 10 yılını tamamlayan muhasebeci mali müşavirler sınavda
başarılı olurlarsa ‘Yeminli Mali Müşavir (YMM) unvanını alıp görev ve
sorumluluk alanlarını genişletebilirler. Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler
(SMMM) şirketlerin finansal işlemlerinin yürütülmesinde önemli rol oynarlar.
Muhasebe sayesinde yapılan işin karlı olup olmadığı belirlenebilir. Mali işler
doğru yapılmazsa eksik ya da hatalı muhasebe yapılırsa işletmenin gerçek durumu
anlaşılamaz. Bu yüzden Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler (SMMM) nin yapmış
olduğu işler büyük öneme sahiptir.
Mali Müşavirlik
ülkemizde her geçen gün daha çok ihtiyaç duyulan bir meslek olarak pek çok
kişinin tercihlerinden biridir. Serbest ya da yeminli mali müşavir olarak özel
şirketlerde ya da kamu kuruluşlarında çalışabilir.
Mali Müşavir
yanında çalışan personel, muhasebe asistanı, muhasebeci ya da mali müşavire
yardımcı olur. Muhasebe asistanının görevleri arasında kayıtları dijital ortama
aktarmak, fatura kesmek. Nakit akışını takip etmek gibi işlemler yer alır.
Ayrıca çalışılan kurumun ihtiyaçları için gerekli olan ofis içi işlemler, yine
muhasebe asistanı tarafından yapılır.
SMMM ne iş
yapar? Sorusuna gelince
Mali müşavir,
serbest ya da yeminli olmasına göre farklı görev tanımına sahip olmalarına rağmen
genel olarak yaptıkları işler arasında aşağıdaki konu başlıklarını yazabiliriz.
Mali Müşavir,
işletmenin genel gelir ve gider durumunu deftere kaydeder. İşletmenin yükümlü
olduğu vergi beyanlarını verir. İşletmenin bordro hizmeti vermesi halinde Sosyal
Güvenlik Kurumu (SGK) beyanlarını çıkartır. Özel kurumların Sosyal Güvenlik
Kurumu (SGK) ile ilişkilerinin düzgün bir şekilde ilerlemesini sağlar. İlgili
vergi daireleriyle işletme ya da kişiler arasında uzlaşma gerektiren cezai
işlem gibi noktalarda tahkimi üstlenir. Vergi İdari Mahkemeleri ve adli yargıda
alanının uzmanlığına ihtiyaç duyulan konuda bilirkişilik yapar. İşletmelerin
ihtiyacı olan muhasebe alt yapısını oluşturur. Her ay sonunda banka
mutabakatlarını yapar. Adres değişikliği faaliyet değişikliği gibi işlemleri
yapmak. Genel kurul toplantıları için gerekli evrak işlerini yapmak. Belgeleri
dayanarak denetim yapar, mali tabloları hazırlar ve raporları çıkartır. Mali
Müşavirin yukarıda yazdığımız genel görevleri dışında Yeminli Mali Müşavir, Serbest
Muhasebeci Mali Müşavir’ den farklı olarak defter tutmakla yükümlü değildir.
Yeminli Mali Müşavir muhasebe bürosu da açamaz. Ya da hazır olan bir yere ortak
olamaz.
Muhasebe meslek
mensupları kendi mesleki faaliyetleri dışında serbest meslek faaliyetlerinde
bulunamaz. Ticari mümessillik, ticari vekillik veya acentelik yapamazlar. Adli
ve kolektif şirketlerde ortak veya komandit şirketlerde komandite ortak
olamazlar. SMMM’ler Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)’lı olarak başka bir iş yerinde
çalıştığında meslek odaları tarafından disiplin cezasına çarptırılmakta,
meslekten men edilebilmektedir. Serbest Çalışan Muhasebeci Mali Müşavirler
(SMMM) ünvanını kullanmadan Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)’lı olarak başka bir
işyerinde de çalışabilirler.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler (SMMM)’liler kendi aralarında ortaklık bürosu veya şirket kurabilirler. Meslek mensubu olmayanlar bu kurulan şirkete ortak olamaz. Meslek mensubu olmayanlarla şirket dışında ortaklık kurulamaz. Kurulan şirketler başka illerde şube açabilir.
Serbest
Muhasebeci Mali Müşavirler (SMMM)’den farklı olarak Yeminli Mali Müşavir (YMM)
faaliyet alanlarından bu başlık altında bahsedelim.
YMM’ler gerçek
ve tüzel küsülere ait işletmelerin muhasebe sistemlerini kurup, geliştirmek,
işletmek, muhasebe, finans, mali mevzuat ve bunların uygulanmalarıyla ilgili
işlemleri yapmak ya da bu konularda müşavirlik desteği sağlamaktır.
Aynı konularda
belgeye dayalı inceleme, tahlil, denetim yapmak. Mali tablo ve beyannamelerle
ilgili konularda yazılı görüş vermek rapor düzenlemek, tahkim, bilirkişi ve
benzeri işleri yapmak. Gerçek tüzel kişilere ait işletmelerin tasdik
işlemlerini yapmaktır.
Yeminli Mali
Müşavir (YMM)’ler, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler (SMMM)’lerden farklı
olarak muhasebeyle ilgili defter tutamaz. Muhasebe bürosu açamaz, muhasebe
bürolarına ortak olamaz.
Mali müşavir
ile muhasebeci arasında belirgin farklar ile ilgili akla gelen bir başka soruya
da bu bölümde yanıt vermiş olalım.
Muhasebeci
muhasebe defteri tutmak haricinde mali müşavirlerin sahip olduğu tüm yetki ve
sorumlulukları taşırlar. Mali müşavirden farklı olarak kendilerine tasdik
yetkisi verilmiştir. Firmaların vergi, beyanname ve finansal kayıtlarının
doğruluğunu devlet adına denetleme ve tasdik etme yetkileri bulunmaktadır.